تاثیر وضعیت بد اقتصاد کشور بر بروز مشکلات اجتماعی
وی در ادامه گفت:« حوزه اجتماعی هم تحت تاثیر شرایط کشور است. آنچه که الان در جامعه شاهد هستیم چند مولفه و چند نشانگان است که این نشانگان اتفاقا چندوجهی هستند که به آن اشاره می کنیم و به تاثیرات آن در حوزه اجتماعی اشاره می کنیم. ما چند مشخصه داریم که بر حوزه اجتماعی تاثیر مستقیم دارد که یکی از آنها وضعیت اقتصادی کشورمان است و هیچ کسی منکر این موضوع نیست که حال حوزه اقتصاد کشورمان اصلا خوب نیست تا جایی که این مسئله غیرقابل انکار است.»
هیچ چشم انداز امید آفرینی برای برون رفت از مشکلات اقتصادی وجود ندارد
وی افزود:« بحث تورم، گرانی ارز، وضعیت بورس، گرانی مسکن، گرانی دارو و بهداشت و درمان، مسائل حوزه آموزش، گرانی اقلام غذایی مورد مصرف روزانه و خرج های ضروری مردم، از جمله مسائلی است که هیچ کسی منکر آن نیست و وضعیت کشور ما اصلا خوب نیست و تمام شاخص های آماری هم همین را نشان می دهند. از طرف دیگر هیچ چشم انداز امیدوار کننده ای برای برون رفت از این شرایط نداریم.»
نگرانی نسبت به افزایش اختلالات روانی در کشور
وی گفت:« موضوع بعدی که با آن مواجه هستیم حوزه سلامت روان است. طبق آمارهای وزارت بهداشت در سال 1400 ، 29.8 درصد مردم ایران حداقل دچار یک اختلال روانی هستند این در حالی است که در سال 94 این عدد 23 تا 25 درصد بود. بعد از سال 94 کشورمان حوادث مختلف سیاسی، بهداشتی، درمانی و بحران های طبیعی و غیرطبیعی را تجربه کرد که با شدت و حدتی که با این بحران ها درگیر بودیم طبیعتا تاثیر منفی را بر روی شاخص سلامت روان مردم می گذارد به همین دلیل برخی از سازمان های مرتبط در حوزه روانشناسی نسبت به سونامی اختلالات روانی در کشور هشدار می دهند ما این وضعیت را داریم اما وزارت بهداشت وسایر سازمانهای مرتبط برنامه ای جدی وموثر برای ارتقای سلامت روان مردم ندارند.»
موسوی چلک در ادامه گفت:«در کنار اینها مسئله سیاسی را داریم و همه می دانیم به نتیجه نرسیدن برجام مشکلات زیادی را برای کشور بوجود آورد که نمی توانیم منکر آن شویم و عدم توافق در برجام تحریم ها را به دنبال داشته که تحریم ها نیز در به وجود آمدن وضعیت نامناسب اقتصادی، روانی و اجتماعی بی تاثیر نبوده است.»
مشهودتر شدن جرایم وآسیب های اجتماعی
وی خاطرنشان کرد:«در حوزه اجتماعی تمام نشانگان و یافته ها و پژوهش ها و نظرسنجی ها همه چند چیز را نشان می دهند اول اینکه سرمایه اجتماعی در ایران پایین آمده است طبیعتا وقتی سرمایه اجتماعی کاهش پیدا کند مشارکت اجتماعی مردم که از مولفه های کلیدی سرمایه اجتماعی هستند نیز کاهش پیدا می کند و به دنبال آن مسوولیت اجتماعی نیز کاهش پیدا کرده است. در کنار اینها اکثر آسیب های اجتماعی روند افزایشی داشته است، اعتیاد، خشونت های خانگی، خشونت های اجتماعی، سرقت، حتی تن فروشی نیز به نسبت قبل مشهودتر شده است. سن افرادی هم که درگیر آسیب های اجتماعی هستند نیز کاهش پیدا کرده است.»
روند افزایشی خودکشی در کشور نسبت به دو دهه قبل
وی گفت:« آمار پرونده های قضایی به نسبت جمعیت کشور اصلا وضعیت خوشایندی ندارد و شاید یکی از دلایل آن، این باشد که عناوین مجرمانه زیاد است ولی همه اینها مثل یک زنجیر بر روی یکدیگر تاثیرگذار هستند. ما نباید بگوییم که مشکلات اقتصادی بر روی حوزه سلامت روان تاثیر نمی گذارد، نمی توانیم بگوییم دیپلماسی بر روی اقتصاد کشور تاثیرگذار نیست، نمی توانیم بگوییم این مشکلات کشور بر روی حوزه اجتماعی تاثیر نمی گذارد این درحالی است که به خوبی آگاه هستیم که اکثر شاخص های سلامت اجتماعی وضعیت خوبی را نشان نمی دهد. به عنوان مثال در حوزه خودکشی نسبت به دو دهه قبل روند افزایشی را در کشور داشتیم و آمار خودکشی در کشور بالای 6 نفر به ازای هر 100 هزار نفر است. این عدد، عدد قابل توجهی است گرچه به نسبت شاخص های جهانی براساس آمارهای ثبت شده از میانگین جهانی کمتر هستیم ضمن اینکه ما در اکثر آسیب های اجتماعی از جمله اقدام به خودکشی سامانه ثبت دقیق و قابل اتکایی نداریم.»
خانواده ایرانی وضعیت خوبی ندارد
وی با اشاره به اظهارات مقام رهبری در سال 95 گفت:« وضعیت اجتماعی کشورمان وضعیت خوبی ندارد. در سال 95 رهبر انقلاب به این مسئله اشاره فرمودند و گفتند در حوزه آسیب های اجتماعی 20 سال عقب هستیم. از طرف دیگر خانواده ایرانی در حوزه طلاق، خشونت خانگی و... وضعیت خوبی ندارد. خانواده یکی از مهمترین نهادهایی است که می تواند در مدیریت بهتر جامعه تاثیرگذار باشد. در چنین شرایطی، گسترش مشکلات اجتماعی از جمله افزایش بیکاری، افزایش تعداد کودکان کار و خیابان، مشکلات تولیدکنندگان داخلی، مشکلات جامعه کارگری و تاثیراتی که این مشکلات بر سلامت روان اجتماعی گذاشته است را کسی نمی تواند منکر شود.»
چشم انداز روشنی برای آینده نداریم
وی تاکید کرد:«همه این نشانگان گویای این است که مسائل اجتماعی در آینده بیشتر خواهد شد وقتی فقر گسترش پیدا کند، فرصت های اشتغال کم می شود و چشم انداز روشنی برای آینده نداریم، گسترش آسیب های اجتماعی جزو بدیهیات می شود و اگر اتفاقی در زمینه آسیب های اجتماعی نیفتد باید تعجب کرد لذا اعتقاد من این است در سال آینده با این وضعیتی که جلو می رویم دولت نمی تواند وضعیت اجتماعی را به درستی مدیریت کند که یکی از دلایل، این است که در پست های مدیریتی، شایسته گزینی انجام نمی گیرد. در حوزه اجتماعی این مسئله به مراتب بدتر است و هرکسی را که تخصص هم ندارند مدیر اجتماعی می گذاریم در حالی که حوزه اجتماعی پیچیدگی های خاص خود را دارد.»
وی افزود:« حوزه اجتماعی دو دوتا چهار تا نیست حوزه اجتماعی در زمان های مختلف پیچیدگی، سیال بودنش، نحوه تاثیرگذاریش و نحوه مدیریتش بسیار پیچیده است اتفاقا نخبگان اجتماعی باید در این حوزه بر سرکار باشند تا بتوانند مدیرت کنند اما در حال حاضر چنین نیست.»
با امر و نهی مشکلات اجتماعی حل نمی شود
وی گفت:«پیش بینی ما این است که دولت برای مدیریت مشکلات اجتماعی کشور برنامه ای اطمینان آفرین ندارد و فعلا چشم انداز روشنی برای کشور نمی بینیم و متاسفانه فقط همه کارها به حرف و باید و شاید ختم می شود. مشکلات اجتماعی را نمی توان به صورت دستوری مدیریت کرد اینها قاعده های خاص خود را دارند و برای فهم این قاعده ها باید افرادی بر مسند بنشینند که فهم و توانایی مدیریت مسائل اجتماعی را داشته باشند و با باید و امر و نهی کردن مشکلات اجتماعی حل نمی شود.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد:« با توجه به پیچیدگی مسائل اجتماعی به افرادی نیاز است که هم فهم مسائل اجتماعی را داشته باشند هم بر سیاستگذاری در حوزه اجتماعی تبحر داشته باشند و از طرف دیگر چگونگی تاثیر و تاثر حوزه اجتماعی بر سایر حوزه ها و تاثیر و تاثر سایر حوزه ها بر حوزه اجتماعی را بشناسند.»
تاثیر منفی شرایط سخت جامعه در آینده بر امنیت کشور
وی گفت:« پیش بینی می کنیم درآینده شاهد افزایش تعداد فقرا باشیم. جامعه کارگری در تنگنای بیشتری قرار خواهند گرفت، بازنشستگان ما شرایط سخت تری را تجربه خواهند کرد، افراد دارای نیازهای خاص و افراد نیازمند حمایت های اجتماعی مثل بیماران روانی مزمن، افراد دارای معلولیت، کودکان کار، معتادان، آسیب دیدگان، سالمندان، زنان سرپرست خانوار و حتی افرادی که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند نیز با این افزایش قیمت ها شرایط به مراتب سخت تری را در سال آینده به نسبت امسال تجربه خواهند کرد و این شرایط می تواند بر روی امنیت کشور تاثیر منفی بگذارد.»
نگرانی از افزایش آمار رهاشدگی سالمندان، معلولان و کودکان در سال آینده
دکتر موسوی چلک گفت:«هیچ کسی انتظار ندارد در کشوری با این همه ظرفیت های بالقوه و بالفعل منابع طبیعی وانسانی و موقعیت ژیوپولتیکی، مردم چنین شرایط بد اقتصادی را تجربه کنند . لذا عوارض آن را در حوزه جرایم و آسیب های اجتماعی داریم می بینیم بنابراین در سال آینده اگر نگوییم مشکلات اجتماعی کشور را زمین گیر خواهد کرد(که بخشی از این مشکلات تحت تاثیر حوزه های اقتصادی و سیاسی است) احتمالا کشور با یک چیزی شبیه به زمین گیری روبرو خواهد شد و خشونت های بیشتری را در جامعه شاهد خواهیم بود، آمار سرقت های خرد افزایش پیدا خواهد کرد، جرایم مشهود در کشور افزایش پیدا می کند و رها شدگی افرادی که معلولیت دارند، سالمند هستند یا بیماری خاص دارند و حتی بچه های سر راهی را شاهد خواهیم بود.»
لزوم آمادگی شهرداری برای جلوگیری از مرگ بی خانمان ها در خیابان ها
,ی در ادامه گفت:« پیش بینی ما این است در سال آینده آمار بی خانمان ها در کشور افزایش پیدا خواهد کرد و طبیعتا سازمان های مرتبط با این حوزه از جمله شهرداری باید برای مدیریت بی خانمان ها آمادگی مضاعفی را داشته باشند البته این مستلزم این است که مدیریت بی خانمان ها فقط محدود به تهران نشود. انصافا شهرداری تهران در این زمینه نسبت به تمام شهرداری های کشور خوب کار کرده است ولی شهرداری تهران هم باید توسط شورای شهر مورد حمایت قرار گیرد تا حداقل از مرگ بی خانمان ها در خیابان ها جلوگیری کند.»
فاصله اعتراضات اجتماعی کوتاه تر خواهد شد
وی در پاسخ به اینکه قبل از وقوع اعتراضات به مسوولین هشدار داده بودید که ممکن است اعتراضات مردمی در آبان ماه به وقوع بپیونددد، با توجه به حجم بالای نارضایتی ها پیش بینی شما از وقوع احتمالی اعتراضات در آینده چیست، گفت:« وقوع اعتراضات در آینده بسیار محتمل تر از قبل است و پیش بینی من این است که فاصله بین اعتراضات اجتماعی کوتاه تر خواهد شد. مردم انتظار دارند گشایشی در حوزه های مختلف اتفاق بیفتد که متاسفانه این انتظار برآورده نمی شود و تمام شاخص ها هم همین را نشان می دهد.»
اعتراضات آینده، اعتراضات اقتصادی و اجتماعی است/دولت کنترلی بر اوضاع ارز ندارد
وی در ادامه گفت:« دولت نه بر روی قیمت ارز، نه بر روی قیمت سکه، بورس و نه اشتغال و دارو و ...کنترل موثری ندارد که مسائل جدی و اصلی و دارای اولویت برای مردم است و برای اینها دولت نتوانسته است تدابیر مشخصی را اتخاذ کند لذا اگر اعتراضات فعلی وجهه اجتماعی و فرهنگی آن پررنگ تر بود و قبل از آن نیز اعتراضات وجهه اقتصادی و سیاسی داشت پیش بینی می کنم اعتراضات بعدی در کشور به نوعی دو وجهه آن اقتصادی و اجتماعی باشد که تلفیق این دو، مدیریت اعتراضات را به مراتب سخت تر خواهد کرد و فکر می کنم با این شرایط اعتراضات سیاسی را هم خواهیم داشت ولی در اولویت سوم است ولی مشخصه اصلی اعتراضات در آینده اقتصادی و اجتماعی خواهد بود.»
برای برون رفت از بحران، دولت ها بستگان گزینی وآشنا گزینی را کنار بگذارد
وی تاکید کرد:« برای برون رفت از این شرایط چند راه پیش روی دولت است اولین مسئله شایسته گزینی است نه بستگان گزینی. ما در آموزه های دینی مان داریم که اگر مسوولی، فردی که لیاقت مدیریت نداشته باشد را منصوب کند آن فرد خائن است این حرف پیشوایان دین ما است و فردی هم که پستی را به وی پیشنهاد می کند اما وی تخصص آن را ندارد اما آن پست را می پذیرد، او هم جایگاهش در جهنم است.»
وی گفت:«ما فقط مدیر خوب از نظر برخوردی نمی خواهیم، مدیری می خواهیم که توانمندی هم داشته باشد، اینکه خوش اخلاق باشد یک بخش است اینکه تعهد اخلاقی دارد یک بخش دیگر است ولی تخصص به نظر بنده بسیار مهمتر است گرچه معتقدم فردی که تخصص دارد به اندازه کافی نسبت به حرفه اش، تعهد حرفه ای هم دارد.»
از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور برای حل بحران استفاده کنید
وی افزود:«نباید به دنبال شایسته گزینی از میان اطرافیان خود باشیم حتی می توانیم از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور هم برای مدیریت بحران فعلی در کشور برنامه دارند استفاده کرد. نباید همیشه به دنبال انتصاب افرادی که در ستاد انتخاباتی یا در حزب سیاسی ما بوده اند، باشیم.»
سفره مردم خالی تر شده است
وی درباره راهکار دیگر برای برون رفت از بحران کشور گفت:« موضوع بعدی واقع بینی در تصمیم گیری ها، شفافیت و عدالت در دسترسی به خدمات است اینها بستری برای مطالبه گری است و می تواند سرمایه های اجتماعی را افزایش دهد. با دستور کاری از پیش نمی رود. مدام از بهبود شرایط مردم می گوییم در حالی که سفره مردم خالی است. ما به عنوان شهروند باید اثرات اقدامات مسوولان را در زندگی خود ببینیم وقتی گوشت حدودا کیلویی 500 هزارتومان می شود معلوم است که از سبد خانوار کنار می رود. خیلی از مواد غذایی از سبد خانوار حذف شده است که در آینده عوارض بسیاری از نظر بهداشت و سلامت برای مردم و کشور به دنبال خواهد داشت و فقط محدود به مشکلات اجتماعی نمی شود.»
وی در پایان گفت:« مسوولان تدبیر کنند تا مردم به آرامش برسند. حقوق همه مردم مهم است و باید تنوع اجتماعی اقوام و نژاد و ادیان الهی را بپذیریم و برنامه ریزی های کشوری باید برای همه باشد.»
نظر شما